مقررات ملی ساختمان مبحث نوزدهم صرفه جویی در مصرف انرژی

مقررات ملی ساختمان مبحث نوزدهم صرفه جویی در مصرف انرژی که به شما کمک میکنید با مفاهیم و الزامات صرفه جویی در مصرف انرژی آشنا شوید.

صرفه جویی در مصرف انرژی یکی از چالشهای مهم جهان امروز است. در سالهای اخیر، افزایش نگرانی ها در خصوص تبعات زیست محیطی مصرف انرژی و گرم شدن کره زمین، اهمیت این موضوع را دو چندان کرده است. از سوی دیگر سهم بخش ساختمان در مصرف انرژی کشورها قابل توجه است و به همین دلیل در چند دهه اخیر در اکثر کشورهای صنعتی، اقدامات اساسی در زمینه اصلاح الگوی مصرف یا استفاده از ابزارهای مختلف از جمله تدوین مقررات و ضوابط، صورت گرفته است.

جهت دانلود مقررات ملی ساختمان مبحث بیستم صرفه جویی در مصرف انرژی کلیک کنید.

در کشور ما نیز، بخش ساختمان حدود ۴۰ درصد از کل مصرف انرژی را به خود اختصاص می دهد. متأسفانه با این وجود اقدامات انجام شده در سالهای اخیر اثربخشی مورد انتظار را در کاهش مصرف انرژی بخش ساختمان نداشته است و رشد مصرف همچنان روند افزایشی نگران کننده ای دارد. بدیهی است که تداوم این وضعیت تبعات اقتصادی و زیست محیطی جیران ناپذیری برای کشور به دنیال خواهد داشت.

تجربه کشورهای صنعتی به روشنی لازمه تدوین ضوابط و مقررات منطبق با شرایط موجود در هر کشور را آشکار می سازد. در همین راستا در سال ۱۳۷۰ اولین ویرایش مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان، تحت عنوان صرفه جویی در مصرف انرژی تدوین گردید که بخش اعظم آن ضوابط طراحی عایق کاری حرارتی پوسته خارجی ساختمان بود.

متأسفانه به دلیل عدم وجود آمادگی لازم در جامعه مهندسی ساختمان ضوایط تعیین شده در این ویرایش در اکثر پروژه های ساختمانی، اعم از دولتی و خصوصی نادیده گرفته شد. با توجه به این موضوع در سال ۱۳۷۸، جلد اول راهنمای این مبحث تهیه گردید و در آن اصول کلی عایق کاری حرارتی ساختمان مطرح شد. در ادامه، در سال ۱۳۸۱ ویرایش دوم میحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان تهیه و ابلاغ گردید.

در این ویرایش، علاوه بر پوسته خارجی تأسیسات مکانیکی و روشنایی ساختمان نیز هر یک در فصلی جداگانه مطرح شدند و توصیه هایی نیز برای طراحی ساختمان ارائه گردید. از طرف دیگر، در گروه بندی ساختمانها، علاوه بر کاربری عوامل دیگری نظیر نیاز انرژی سالانه نیز مد نظر قرار گرفت. همچنین برای یکسان سازی داده های فنی در خصوص مصالح و فرآورده های ساختمانی مورد استفاده در پوسته خارجی ساختمان ضرایب هدایت حرارت و مقاومتهای حرارتی مورد نیاز در طراحی و محاسبات نیز یه پیوست ارائه گردید.

اکنون در ویرایش حاضر مبحث نوزدهم مسایل زیر مورد نظر قرار گرفته است:

• ساده سازی متن مبحث تا حد امکان؛
• گسترش حوزه شمول و ساده سازی راه حلهای تجویزی؛
• ارائه راهنمایی های لازم جهت تسهیل و یکسان سازی روش محاسبات طراحی عایق کاری حرارتی پوسته ساختمان مطابق یا ضوایط مبحث ۱۹؛
• تکمیل داده های حرارتی مربوط به مصالح و فرآورده های مورد استفاده در ساخت و ساز فعلی کشور و همچنین فراورده های نوینی نظیر شیشه های دوجداره یا پوشش های خاص، پنجره های یوپی وی سی و آلومینیوم گرماشکن و ... که جهت بهبود عملکرد حرارتی پوسته خارجی ساختمان قابل استفاده هستند؛
• افزودن پیوست جامعی در رابطه با سایه بانهای مناسب برای شهرهای مختلف کشور؛
• افزودن اطلاعات فنی و مقادیر عددی مورد نیاز برای محاسبه انواع پل حرارتی در پوسته ساختمان؛
• تکمیل و ساده سازی فصل مربوط به تأسیسات مکانیکی و تأکید بر مواردی نظیر کاربرد سیستم های کنترل و برنامه ریزی؛
• تکمیل و ساده سازی فصل مربوط به سیستم روشنایی و تأسیسات الکتریکی.

جهت دانلود مقررات ملی ساختمان مبحث بیستم صرفه جویی در مصرف انرژی کلیک کنید.

1-19 كليات

مبحث حاضر از مقررات ملی ساختمان ضوابط طرح محاسبه و اجرای عایق کاری حرارتی پوسته خارجی، سیستمهای تأسیسات گرمایی سرمایی، تهویه تهویه مطبوع، تأمین آب گرم مصرفی، و الزامات طراحی سیستم روشنایی در ساختمانها را تعیین می کند.

در بخش اول مبحث کلیات و تعاریف و در بخش دوم مقررات کلی طرح و اجرا آمده است. بخش سوم به روشهای طراحی عایق کاری حرارتی پوسته خارجی ساختمان و توصیه هایی در مورد طراحی معماری اختصاص داده شده است. در بخش چهارم ضوایط مربوط به تأسیسات مکانیکی و در بخش پنجم، ضوایط مربوط به سیستم روشنایی و تأسیسات الکتریکی بیان شده است.

در ضمن، در پیوست های یازده گانه این مبحث نیز اطلاعات تکمیلی و روشهای محاسبه مربوط به بخش های مختلف مبحث ارائه شده است. شایان ذکر است که در کنار رعایت الزامات تعیین شده در این مبحث، باید همواره تأمین حداقل تهویه مورد نیاز برای سلامت ساکنان ساختمانها منظور شود.

1-1-19- دامنه کاربرد

ضوایط ارائه شده در مورد پوسته خارجی (بخش 19-3) برای تمام ساختمانهای جدید الاحداث، بــه جز ساختمانهای گروه چهار از نظر صرفه جویی در مصرف انرژی( ر.ک به پخش 19-2-2-5) لازم الاجراست. این ضوایط در قالب دو روش الف (کارکردی) و روش ب (تجویزی) ارائه شده است. از روش کارکردی میتوان در مورد تمام ساختمانها استفاده کرد؛ اما کاربرد روش تجویزی به ساختمانهای مسکونی 1 تا 9 طبقه با زیربنای مفید زیر 2000 متر مربع، و ساختمانهای گروه سه از نظر صرفه جویی در مصرف انرژی محدود میشود.

همچنین رعایت ضوابط مربوط به سیستمها و تجهیزات مکانیکی (پخش 19-4) و سیستم روشنایی (بخش 19-5) در مورد تمامی ساختمانها یا کاربریهای مندرج در پیوست 4 این میحث، الزامی است.
کلیه ضوایط این مبحث میتواند یا رعایت سایر مباحث مقررات و ضوابط فنی، برای ساختمانهای موجود نیز استفاده شود.

1-19- تعاریف

تعاریف این بخش فقط برای این مبحث ارائه شده است.
احداث ( Construction) : بنا کردن ساختمان بر زمین خالی
اینرسی حرارتی (Thermal inertia): قابلیت کلی پوسته خارجی و جدارهای داخلی در ذخیره انرژی باز پس دادن آن و تأثیرگذاری یر نوسانهای دما و یار گرمایی و سرمایی فضاهای کنترل شده ساختمان اینرسی حرارتی ساختمان یا استفاده از جرم سطحی مفید ساختمان گروه بندی میشود (ر.ک. به پیوست 1)
بازسازی ساختمان (Renovation) : دوباره سازی بخشهای عمده ای از ساختمان که در اثر سانحه یا فرسودگی آسیب دیده است.
بازشو (Opening): همه سطوح قابل باز شدن در پوسته ساختمان که برای دسترسی تأمین روشنایی، دیـد یـه خارج، خروج گاز حاصل از سوخت، تهویه و تعویض هوا ایجاد میگردند؛ مانند درها، پنجره ها و نورگیرها.
بام تخت (Flat roof): پوشش نهایی ساختمان که شیبی کمتر از 10 درجه یا مساوی آن نسبت به افق دارد.