نکات بتن ریزی فونداسیون و اصول بتن ریزی در هوای سرد

بتن ریزی یکی از مراحل مهم در ساخت و ساز است. چراکه در اولین مرحله ساخت یک سازه فونداسیون تا  آخرین مرحله به آن نیاز پیدا می‌کنید. یادگیری اصول بتن ریزی علاوه بر صرفه جویی در هزینه‌ها در مقاومت بتن نیز تاثیر می‌گذارد. اما بدون تجهیزات مناسب و توجه به جزئیات، نتیجه حرفه‌ای و قابل اعتماد نخواهد بود. نسبتا سریع خشک شدن بتن، باعث می‌شود که هرگونه عیب و ایراد در آن با کوچکترین غفلتی دائمی شود. بنابراین برای جلوگیری از تبعات غیرحرفه‌ای بتن ریزی باید اصول بتن ریزی را بدانید. در این مقاله از شرکت ساختمانی تاتیان همراه ما باشید:

فرایند بتن ریزی سقف، فونداسیون، ستون و کف مراحل مختلفی را در بر می‌گیردقبل از اقدام برای بتن ریزی، لازم است که کیفیت محصول مورد بررسی قرار گیرد. همانطور که در بخش‌های قبلی گفتیم، درصد اجزای تشکیل‌دهنده بتن باید با درصد و تناسب مشخصی داخل ملات ریخته شوند و اگر مقداری کم یا زیاد شوند، ممکن است که میزان چسبندگی یا استحکام آن کم‌تر یا زیادتر شود.

عموما از کل ملات، یک چهارم را آب و سه چهارم دیگر را ماسه و سیمان تشکیل می‌دهند. اما در سالیان اخیر بسیاری از پروژه‌ها را با استفاده از بتن آماده می‌سازند. این بتن‌ها در کارگاه‌ها و کارخانه‌ها ساخته می‌شوند و به صورت آماده برای ریختن در بخش‌های مختلف ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند. به هر صورت، لازم است که قبل از اقدام به کار این بتن را بررسی نموده و تمام اجزای تشکیل‌دهنده آن را تجزیه و تحلیل نمایند. برای مثال، اندازه دانه‌های ماسه تاثیر زیادی بر کیفیت ملات خواهد داشت و همین مساله برای ناظرین پروژه مهم قلمداد می‌شود.

مراحل بتن ریزی

آماده سازی محل

اولین مرحله مهم در بتن ریزی، آماده سازی سطح می باشد. در ابتدا لازم است میلگردها و قالب های محل را از نظر تعداد، سایز، فاصله قرارگرفتن آن ها از هم، ایستایی و تمیزی بررسی شوند. همچنین فضایی که باید بتن ریزی شود، از هر گونه مواد اضافه و زائد پاکسازی شود.

بتن ریزی

پس از آماده سازی سطح، عملیات بتن ریزی شروع می شود و تا زمانی که میلگردهای زیر کار از مقدار مناسبی از بتن پوشیده شوند، ادامه دارد. لازم به ذکر است در پروژه هایی با مقیاس کوچک، بتن ریزی با استفاده از میکسر در محل پروژه انجام می شود در حالی که در پروژه های بزرگ، مقدار بتن برآورد شده برای پروژه را از شرکت های بتن سازی خریده و کامیون هایی بتن را به محل پروژه می آورند. پس از بتن ریزی تا زمانی که بتن مقاومت لازم را بدست نیاورده است، نباید قالب های آن را برداشت چرا که حذف قالب ها در مدت زمان کوتاه، باعث ایجاد ترک در بتن می شود.

بتن ریزی سقف

مهم ترین نکته ای که در بتن ریزی سقف باید به آن توجه داشت این است که ضخامت کل سقف هم تراز باشد. در غیر این صورت باعث افزایش بار اضافی به سقف می شود. بتن ریزی در سقف به دو روش پمپ و تاور کرین انجام می شود و تراز بودن ضخامت در هنگام انجام عملیات باید کنترل گردد.

بتن ریزی فونداسیون

بتن ریزی فونداسیون بعد از عملیات آرماتور و قالب بندی انجام می شود. حداقل ضخامت بتن فونداسیون باید ۱۰ سانتی متر باشد. همچنین پیوسته بودن بتن ریزی در این سازه، بسیار مهم است زیرا با این روش، فونداسیون از استحکام کافی برخوردار می شود.

فونداسیون هر سازه ای از اهمیت زیادی برخوردار است. ساخت فونداسیون اصولی و طبق استاندارهای جهانی باعث بالا رفتن استحکام، مقاومت و کیفیت سازه می شود.

تجهیزات و دستگاه های بتن ریزی

پمپ بتن : پمپ بتن دارای مدل های هوایی و زمینی هستند که در محیط های باریک کاربرد دارند. از پمپ برای انتقال بتن هایی با ذرات درشت و حجیم استفاده می شود.

ویبراتور :  ویبراتور در انواع برقی، بنزینی و ریلی موجود است. از این وسیله برای از بین بردن حباب هوا و متراکم کردن ملات بتن استفاده می شود.

میکسر بتن: میکسر بتن یا بتونیر، برای بتن حجم کم تا متوسط استفاده می شود و مانند ویبراتور در ۳ نوع برقی، دیزلی و بنزینی، موجود هستند.

بهترین زمان برای بتن ریزی

تقریبا در تمام طول سال می توان بتن ریزی را انجام داد؛ اما همیشه شرایط آب و هوایی برای ایجاد بتن مستحکم و بدون ترک مناسب نیست. از آنجا که بتن از مخلوط مواد با آب تشکیل شده است، دمای هوای سرد یا گرم می تواند بر نحوه عملکرد آب در طول واکنش های شیمیایی که ملات را به بتن سخت تبدیل می کند، تأثیر گذارد. در شرایط انجماد، آب موجود در مخلوط می تواند یخ زده و منبسط شود و منجر به ایجاد ترک های ریز و درشت گردد. همچنین واکنش های شیمیایی را کند کرده و باعث ضعیف شدن ساختار بتن می شود.

بتن ریزی در هوای گرم

هنگامی که درجه حرارت از ۹۰ درجه سانتی گراد بالاتر رود، باعث تبخیر آب موجود در مخلوط می شود. بدون آب کافی، بتن منقبض، سفت و ضعیف شده و ترک می خورد. ممکن است آماده سازی مخلوط با نسبت آب بیشتر به عنوان راهی هوشمند برای جلوگیری از این امر به نظر برسد؛ اما بتن را ضعیف کرده و احتمال ترک خوردگی یا پوسته پوسته شدن آن را در طول زمان افزایش می دهد.

بنابراین بهتر است در محیط های بیش از حد گرم، بتن ریزی صورت نگیرد. لازم به ذکر است در هوای سرد استفاده از سیمان های آمیخته به ویژه سیمان پوزولانی در بتن جلوگیری شود و برای بتن هایی که در معرض یخبندان هستند از مواد حباب زا کمک گرفت.

بتن ریزی در هوای سرد

طبق آیین نامه هنگامی که دمای محیط بتن ریزی کمتر از ۵ درجه سانتی گراد باشد رعایت تدابیر بتن ریزی در هوای سرد ضروری است. طبق استاندارد ملی ایران شماره ۸۴۵۱ درجه حرارت بتن در زمان اختلاط و حمل هرگز کمتر از ۵ درجه سانتی گراد نگردد. بتن ریزی بر روی سطوح یخ زده یا پوشیده از برف ممنوع می باشد.

نکات مهم بتن ریزی

توجه به نکاتی که در زیر آورده شده است به اجرای بتن مقاوم و مستحکم کمک بسیاری می کند:

مخلوط بتن به شدت تحت تأثیر باران قرار دارد؛ اما این تنها در زمانی می باشد که هنوز زمان گیرش اولیه یعنی ۳۰ دقیقه نگذشته است. هنگامی که بتن بین زمان گیرش اولیه و زمان نهایی است، در صورت بارش برف و باران ظاهر بتن خراب می شود.

حال اگر حجم باران بیش از حد باشد، ممکن است لایه بالایی مخلوط بتن دچار اختلال شود؛ اما پس از رسیدن بتن به آخرین زمان گیرش یعنی ۱۰ ساعت بعد، باران به پخت بتن کمک می کند. همانطور که در بالا ذکر شد بتن ریزی نباید در هوای بیش از حد گرم و سرد انجام شود. بهترین دما برای بتن ریزی بین ۱۶ تا ۳۲ درجه سانتی گراد می باشد.

استفاده از ویبراتور در حین بتن ریزی به منظور متراکم کردن بتن ضروری است. تنها زمانی می توان از ویبراتور استفاده نکرد که بتن از نوع خود تراکم باشد. مرحله ویبره کردن بتن باید در حدود ۱دقیقه انجام و در همان یک دقیقه کل بتن در تمام قسمت ‌ها پخش شود. در صورتی که ویبره کردن بتن بیش از حد لازم صورت گیرد، باعث بالا آمدن دانه های کوچک به سطح و دانه های بزرگ به کف می شوند.

برای بتن ریزی لازم است از قیف های مخصوصی استفاده شود چرا که ارتفاع دستگاه بتن ریز و محل مورد نظر نباید بیش از ۱ متر باشند.

حتی الامکان محل ساخت مخلوط و بتن ریزی نزدیک به هم انتخاب گردد زیرا در هنگام اجرای عملیات بتن ریزی ملات باید حالت خمیری داشته باشد تا به راحتی به فضای بین میلگردها نفوذ کرده و آن ها را بپوشاند.

برای مرطوب نگاه داشتن سطح بتن، می‌ توانید از گونی، حصیر و حتی یخ استفاده کنید. باید توجه داشت که یخ بیش از اندازه باعث افزایش آب ملات و سستی آن می شود.

قیمت بتن ریزی

قیمت بتن ریزی به عوامل مختلفی بستگی دارد. اصلی ترین عامل تاثیر گذار بر قیمت عیار بتن (سیمان مصرفی) است. هر چه عیار بتن بالاتر باشد، هزینه آن بالاتر می رود. در بسیاری مواقع با افزایش فضای مورد نظر، هزینه بتن ریزی کاهش می یابد. محل مورد نظر در قیمت گذاری نیز بسیار مهم است چرا که قیمت بتن ریزی فونداسیون با سقف متفاوت است. همچنین مسافت نیز بر افزایش هزینه موثر می باشد؛ به همین خاطر بهتر است فاصله محل تهیه بتن تا پروژه نزدیک باشد.

برش بتن

گاهی اوقات ممکن است برای بازسازی یا تغییر در سازه های بتنی مجبور به برش بتن شویم. برش دادن بتن با استفاده از دستگاه های مخصوص از جمله: دستگاه کرگیری، کفبر، وال ساو، سیم الماسه و غیره انجام می شود که باعث بالا بردن سرعت، ترک کم، برش دقیق و غیره می گردد.

اقدامات لازم جهت بتن ریزی در هوای بارانی

نسبت آب به سیمان را کاهش داده و ملات را کمی سفت تر درست کنید. از کار کردن روی سطح تازه بتن خودداری کنید. اگر باران از شدت بالایی برخوردار است بهتر است سطح بتن عایق شده و عملیات قالب بندی متوقف شود. بهتر است محوطه‌ی بتن ریزی را پوشش دهید و آن را از صدمات باران حفظ نمایید